Louis Napoleon in Leiden after a gunpowder explosion, 12 January 1807
Rotterdam, Atlas van Stolk
Exquisite prints and drawings of a quite important interlude in Dutch history. From 1806 to 1810 Louis Bonaparte, the brother of the emperor Napoleon, was king of the Netherlands, the first one to hold that title. His appointment took place in June 1806. To commemorate the event, Atlas van Stolk is showing a choice of prints on Lodewijk Napoleon, as he is called by the Dutch. Some are serious and others satirical. The main event featured is the explosion of a gunpowder magazine in Leiden in January 1807, when the king took an active part in rescue and restoration work. One initiative associated with fundraising for the survivors was the publication and sale of prints illustrating the disaster and its aftermath.
Museum information
In juni 2006 is het tweehonderd jaar geleden dat de Franse keizer Napoleon zijn
broer Lodewijk Napoleon tot koning van Holland benoemde. De Atlas Van Stolk toont
zowel serieuze portretten als spotprenten op de vorst. Daarnaast is een selectie
gemaakt uit de vele prenten en tekeningen van de buskruitramp in Leiden in 1807,
waar de koning nauw bij betrokken was.
Portretten
In Lodewijks nieuwe functie was het van belang zich bekend te maken bij het volk. De
vervaardiging en verspreiding van portretten hielp daarbij. De portretten moesten
bijdragen aan het gezag van de vorst. Het is daarom niet verwonderlijk dat op geen
enkele prent het diepe litteken naast het linkeroog van de koning terug te vinden
is.
Buskruitramp
Hoewel een Fransman en een buitenstaander wist Lodewijk zich geliefd te maken. In
1807 verwierf hij zelfs de naam van ‘Vader des Vaderlands’ dankzij zijn daadkrachtig
optreden bij de buskruitramp van Leiden op 12 januari. Nog dezelfde avond bezocht de
koning het rampgebied en zette hij het eerste nationale rampenfonds op, dat een
groot succes werd.
Van de ramp verscheen een groot aantal prenten en tekeningen, waarvan de opbrengst
bestemd was voor de slachtoffers. Van Jan Willem Pieneman kwam een prent uit, waarop
Lodewijk Napoleon in de donkere nacht tussen het smeulende puin staat. De omvang van
de buskruitontploffing van Leiden roept herinneringen op aan de vuurwerkramp van
Enschede op 13 mei 2000. Ook Enschede werd vereerd met koninklijk bezoek. De ochtend
na de ramp bezocht koningin Beatrix de getroffen woonwijk.
Konijn van Olland
Lodewijk kreeg van Napoleon als voornaamste taak het handhaven van de handelsboycot
van Engeland. Door de Engelsen werd hij vervolgens uitgebeeld als een dikke
Hollander, gezeten tussen vaten jenever en tabak, verwonderd aangestaard door
kikkers, waarmee de Hollanders werden bedoeld.
Voor de Nederlanders was de bekende verspreking van Lodewijk: ‘Iek ben konijn van
Olland’ een reden tot vermaak. En is dat nog steeds, zoals te zien is in de strip
van Thom Roep en Co Loerakker uit 1985.