CODART, Dutch and Flemish art in museums worldwide

Israels aan zee: hollandse en italiaanse strandtaferelen van Isaac Israels (1865-1934)

Israels on the beach: Dutch and Italian beach scenes by Isaac Israels (1865-1934) Exhibition: 9 June - 19 August 2007

Isaac Israels, Scheveningen. Amsterdam, Stedelijk Museum

Isaac Israels (1865-1934), Scheveningen
Amsterdam, Stedelijk Museum

The beach was a favorite theme for the Dutch Impressionist Isaac Israels (1865-1934). On canvas, board and paper he would quickly sketch the visitors to the seaside in Scheveningen, Katwijk, Viareggio and Venice. The exhibition offers a wide choice of his work in this genre.

From the museum website

Het zonnige strandleven vormt een hoofdthema binnen het oeuvre van Isaac Israels (1865-1934). Deze Hollandse impressionist bij uitstek plaatste zijn schildersezel op stranden en boulevards in Scheveningen, Katwijk, Viareggio en Venetië. Op doek, karton en papier noteerde hij virtuoos zijn indrukken: dames met parasols, de Scheveningse pier, kinderen op ezeltjes, drukbevolkte boulevards, en zonaanbidders in badkostuum. Licht, kleur, en mensen die zich ontspannen: Israels was aan de kust volledig in zijn element. Onder de titel ‘Israels aan zee’ toont De Hallen Haarlem een ruim overzicht van Israels’ levendige strandimpressies. Vele tientallen olieverfwerken, pastels, aquarellen en schetsboeken, afkomstig uit tal van museale en particuliere verzamelingen, tonen Nederlands’ grootste impressionist van zijn meest zonnige kant.

Het oeuvre van Isaac Israels omvat duizenden werken: olieverfschilderijen, >aquarellen, pastels, tekeningen en schetsboeken. Elke expositie over deze vermaarde Hollandse impressionist bestaat dan ook noodgedwongen uit een beperkte keuze. De Hallen Haarlem richt met de expositie ‘Israels aan zee’ de schijnwerpers op de strandgezichten die Israels maakte in Nederland en Italië.

Isaac Israels (Amsterdam 1865-Den Haag 1934) was bovenal een schilder van de mens. Vermaard werden zijn vele portretten, van de schrijver Lodewijk van Deyssel, de eerste Nederlandse vrouwelijke arts Aletta Jacobs, de Javaanse prins Mankoenegara VII, de danseres Mata Hari, en vele anderen. Maar veel vaker nog dan herkenbare individuen, toont zijn werk ons anonieme mensen: op straten en pleinen, op de kermis en in cafés, in winkels en in dierentuinen. En heel vaak ook op het strand.

De internationale figuur die Israels was, verkende aanvankelijk de Hollandse kust, maar zou later tal van strandscènes schilderen en tekenen in Italië (het mondaine Viareggio, het Lido van Venetië) en ook enkele aan de Franse Rivièra. Soms schilderde hij vanaf een ruime afstand dichtbevolkte stranden. Voor andere werken liet hij badgasten poseren. Enkele malen fungeert het strand ook als achtergrond van een portret.

Israels impressies van het kustleven zijn mede geïnspireerd door werk van zijn vader Jozef Israels, de succesvolle Haagse School-schilder, die vissers aan de Noordzeekust schilderde en de jonge Isaac al vroeg meenam op reizen naar Italië. Andere inspiratiebronnen waren de Duitse schilder Max Liebermann en Franse impressionisten. Toch is Israels werk meestal snel herkenbaar, en onderscheidt het zich door een zeer grote directheid.

Israels werkte in een uiterst vlotte, schetsmatige schilderstijl. Hij wist daarmee leven en beweging te suggereren, en de kracht van de eerste indruk te bewaren. De drukke beweeglijkheid van het moderne leven zoals Israels die in zijn tijd in binnen- en buitenland waarnam, en waarvan hij met zijn oeuvre bij uitstek chroniqueur was, wordt ook weerspiegeld in zijn strandtaferelen. Tijdens Israels’ leven kwam de mondaine strandrecreatie tot een eerste grote bloei. De expositie in De Hallen Haarlem toont vele tientallen representatieve voorbeelden van dit zonnige en levendige werk van Israels. Naast tientallen olieverfschilderijen, pastels en aquarellen wordt ook een ruime keuze getoond uit de honderden schetsboeken die Israels heeft nagelaten.

Publication

Israels aan zee
Antoon Erftemeijer
Catalogue of exhibition of the same name held in 2007 in Haarlem (De Hallen)
79 pp.
Haarlem (Frans Hals Museum) 2007
ISBN-13: 978-90-84456-73-6