CODART, Dutch and Flemish art in museums worldwide

“Oh, oh Den Haag”: een wonderschone collectie stadsgezichten uit de 16de, 17de en 18de eeuw

"Oh, oh The Hague": an incomparably beautiful collection of town views from the 16th, 17th and 18th centuries Exhibition: 11 October 2008 - 23 August 2009

A survey of town views of The Hague, from the earliest known depictions of the court of the counts of Holland to 19th-century views of the city slums.

From the museum website, 28 September 2008

Haagse stadsgezichten uit de 16de tot en met de 19de eeuw. Van de vroegst bekende schilderijen, die vooral het Binnenhof en omgeving laten zien tot de 19de-eeuwse werken waarop voor het eerst ook delen van de armoedige buurten van Den Haag getoond worden.

Als bezoeker kunt u doordat de schilderijen, tekeningen en enkele historische stadsplattegronden per plek samen zijn gebracht als het ware een wandeling door Den Haag maken. Zo wordt aandacht besteed aan de Hofvijver en omgeving, aan het oude centrum rond Grote Kerk en Nieuwe Kerk, aan de randen van de stad en tenslotte ook aan de omstreken. Enkele nog niet eerder getoonde aanwinsten maken de tentoonstelling compleet.

Spectaculair is het bijna vijf meter brede gezicht op Den Haag dat Jan van Goyen rond 1651 maakte in opdracht van het stadsbestuur. Het toont de stadsrand, gezien vanuit de weilanden ter hoogte van het tegenwoordige industrie- en kantorengebied De Binckhorst. Diverse bekende gebouwen zoals de Grote Kerk, het stadhuis aan de Groenmarkt en de Ridderzaal zijn op het schilderij te herkennen.

Kunstenaars beeldden aanvankelijk uitsluitend het oudste en meest voorname deel van de stad uit, namelijk de Hofvijver met de omringende bebouwing. Daarnaast werden idyllische laantjes dichtbij de stad, zoals het Nachtegaalspad (de tegenwoordige Parkstraat) en de Leidse straatweg in het Haagse Bos afgebeeld. Scheveningen was eveneens een geliefd onderwerp. Dit vissersdorpje, had al in de 17de eeuw een grote aantrekkingskracht op dagjesmensen. Velen van hen kochten een schilderij als herinnering aan het strandbezoek.

Op de tentoonstelling wordt, ook via tekeningen uit het Haags Gemeentearchief, aandacht besteed aan de vele buitenplaatsen die rond de stad waren te vinden. Sinds de 17de eeuw waren dit de locaties waar rijke stedelingen de zomer doorbrachten. Bij de vele stadsuitbreidingen zijn gelukkig tal van deze historische buitenplaatsen bewaard gebleven. Bekende voorbeelden zijn Clingendael, Zorgvliet (met het Catshuis) en Ockenburgh. In de 19de eeuw kozen kunstenaars ook minder chique gebouwen, buurten en straatjes als onderwerp. Op de tentoonstelling is onder andere een nieuw verworven schilderij van Jan Weissenbruch te zien, dat een arbeidershofje aan de Nieuwe Haven toont.

Related event

The Hague, Mauritshuis, Hollandse stadsgezichten (11 October 2008-11 January 2009)