Cornelis van Noorde was a versatile artist. He worked for the printer Johannes Enschedé in a variety of techniques (drawings, watercolors, etchings, engravings and woodcuts) He made portraits, depictions of animals, religious subjects and copies after old masters. His topographical drawings of Haarlem give a wonderful view on city and rural life in and around Haarlem around 1750-1770.
Publication
Cornelis van Noorde (1731-1795), een veelzijdig Haarlemse kunstenaar
Alexander de Bruijn, Bert Sliggers, Wim Cerutti and Ab van der Steur
Special edition of NHA nieuws 15 (July 2011)
publication on the occasion of an exhibition held in 2011 in Haarlem (Noord-Hollands Archief)
ISSN: 1871-6326
From the archive website
Cornelis van Noorde was een veelzijdig kunstenaar. In allerlei technieken (tekening, aquarel, ets, gravure, houtsnede) leverde hij werk voor de drukkerij en lettergieterij van Johannes Enschedé, maakte hij portretten en voorstellingen van dieren en religieuze onderwerpen en vervaardigde hij kopieën naar oude meesters. Het meest belangrijk zijn de topografische tekeningen van Haarlem en omstreken, die met hun fijne penvoering, levendige stoffering en vaak fraaie kleuren, een verrukkelijk beeld geven van het stedelijk en landelijk leven in en rond Haarlem in de periode dat Van Noorde actief was (circa 1750-1770).
Het bijzondere aan Cornelis van Noorde is dat hij zelden een klakkeloze kopiist van het stadsgezicht was. Afbeeldingen die op het eerste gezicht alleen de bestaande toestand van dat moment weergeven, blijken niet zonder reden getekend te zijn. Meerdere malen is er sprake van vóór de sloop en de situatie daarna, waardoor hij juist het veranderende stadsgezicht wist vast te leggen. Zijn interesse voor deze veranderingen blijkt vaak uit annotaties aan de achterzijde van zijn tekeningen.
Een aparte charme die van zijn werk uitgaat, wordt veroorzaakt door de stoffering van zijn tekeningen. Van Noorde bevolkt de stad met druk converserende mensen, ruiters te paard, hollende honden en rijdende koetsen. Ook in de weilanden is het vee meestal goed voorhanden. Om grote waterpartijen te verlevendigen tovert hij alles om in een winterlandschap. Schaatsers trekken aan ons voorbij, er worden sleden voortgeduwd en aan de oevers ijzers ondergebonden. In grote stukken lucht ontdekt men meestal een v-vormige vlucht vogels. Soms wordt zijn tekenstijl wel wat stijf en houterig genoemd, maar de juiste combinatie van de stad en zijn bewoners maakt hem tot de boeiendste Haarlemse topografische kunstenaar van zijn tijd.
De tentoonstelling in de Janskerk, het publiekscentrum van het Noord-Hollands Archief, geeft een beeld van het werk van de veelzijdige Haarlemse kunstenaar Cornelis van Noorde, van wie het Noord-Hollands Archief maar liefst circa 1100 werken bezit: 250 tekeningen, 100 schetsen en 750 stuks grafiek.
De tentoonstelling is te bezichtigen tot en met zondag 11 september 2011 tijdens de openingstijden van het Noord-Hollands Archief (dinsdag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur). De tentoonstelling is ook te bezichtigen op zondag 17 juli (van 13.00 tot 17.00 uur), op zondag 21 augustus (van 13.00 tot 17.00 uur), op zaterdag 3 september (van 9.00 tot 14.00 uur) en tijdens de Open Monumentendagen op zaterdag 10 september (van 9.00 tot 17.00 uur) en zondag 11 september (van 12.00 tot 17.00 uur).