CODART, Dutch and Flemish art in museums worldwide

Maria: liefde voor Maria in Noord-Holland

Maria: love for the Madonna in North Holland Exhibition: 5 October 2008 - 11 January 2009

In 2007 the Westfries Museum acquired an important wooden sculpture of the Madonna from the 15th century. The piece corresponds closely to a description of a miraculous image of the Madonna in Theodorus Velius’s history of Hoorn. The new purchase was carried through the streets of the city in a sacred procession from the Noorderkerk to the museum, a ceremony that will be repeated each year. The acquisition inspired the museum to mount an exhibition on Madonna worship in the province of North Holland.

From the museum website, 30 December 2008

Mariaverering, een tijdloos fenomeen

In 2007 wist het Westfries Museum in Hoorn een belangrijk 15de eeuws Mariabeeld te verwerven. Vanaf 5 oktober 2008 tot en met 11 januari 2009 is de ‘Maria van Hoorn’ het stralende middelpunt van de tentoonstelling ‘Maria. Liefde voor Maria in Noord-Holland’. Een intiem en oogstrelend overzicht van de Mariaverering in Noord-Holland vanaf de middeleeuwen tot vandaag de dag. Rond de tentoonstelling worden tal van activiteiten georganiseerd, waarin ook Maria en de Mariaverering centraal staan.

Maria van Hoorn

In 2006 werd door veilinghuis Sotheby’s een 15e-eeuws Mariabeeld aangeboden. De in de catalogus gehanteerde beschrijving sloot goed aan bij de beschrijving die de Hoornse geschiedschrijver Theodorus Velius had gegeven van de Maria van Hoorn. Met hulp van bewoners en bedrijfsleven kon het Westfries Museum het Mariabeeld in 2007 aankopen.

Verschijning

Over Maria van Hoorn is een prachtige legende te vertellen. Omstreeks 1425 kreeg molenaar Claes aan het Noort een visioen van Maria met Jezus op haar arm, omgeven door zonnestralen en staande op de maan. Z’n vrouw zag het ook en samen probeerden ze Claes Doedeszoon (het was boven zijn huis gebeurd) over te halen zijn huis te verkopen, zodat daar een kapelletje gebouwd kon worden. Hij weigerde, maar al gauw werd hij door het lot gestraft en bezweek hij aan de pest. Zijn weduwe begreep nu wel dat het hoog tijd werd om het huis alsnog te verkopen. In 1426 wordt ter plaatse een houten kerkje gebouwd.

Weergoden

Ongeveer tegelijkertijd deden zich in de haven ook vreemde zaken voor: een schipper met een Mariabeeld aan boord met bestemming Friesland kon maar niet uitvaren. De weergoden waren hem niet welgevallig: òf de wind was te hard, òf hij stond pal tegen. Claes, de molenaar, die van de problemen van het schip hoorde, zag bij een bezoek aan boord tot zijn grote verbazing dat het beeld op het schip exact op de Maria uit zijn verschijning leek. Dat moest een goddelijk teken zijn. Het beeld werd gekocht en kreeg een plaats in de kerk. Zo werd Hoorn door een mirakel een regionaal bedevaartsoord.

Ommegang

Toen het beeld in 2007 in Hoorn terugkeerde, werd het beeld in een plechtige ommegang vanaf de Noorderkerk naar het museum gedragen en verwelkomd als de ‘Maria van Hoorn’. En vanaf die tijd wordt elk jaar een ommegang in Hoorn gemaakt.