CODART, Dutch and Flemish art in museums worldwide

Panorama Nijmegen

Exhibition: 25 January - 4 May 2014

The Museum Het Valkhof in Nijmegen shows 11 panoramas of the city from the 19th tot the 21st century. One of the highlights is a 4-meter long watercolor by Derk Anthony van de Wart (1764-1824).

From the museum press release, 27 Janaury 2014

Vanaf 25 januari t/m 4 mei 2014 toont Museum Het Valkhof in de kleine tentoonstelling ‘Panorama Nijmegen’ 11 bijzondere panorama’s van de stad. De ‘rondgezichten’ op Nijmegen geven een beeld van de stad van 1790 tot 2010. Hoogtepunt is een vier meter lange aquarel uit 1806 van Derk Anthony van de Wart die in een cirkelvormige opstelling te zien is.

Panorama’s

In 1791 werd in Londen het eerste panorama of ‘rondgezicht’ vertoond. In een rond gebouw was een kolossale schildering op doek opgehangen. De bezoeker kreeg door perspectivische trucs de illusie midden in een landschap te staan. Panorama’s van groot en klein formaat groeiden uit tot populaire attracties.

Spectaculaire aquarel van Derk Anthony van de Wart

De Amsterdamse tekenaar Derk Anthony van de Wart (1764-1824) bracht in 1806 zijn Geldersch Panorama of Rondgezigt op de markt. De serie bestaat uit acht etsen van Nijmegen en omgeving. Als voorstudie tekende hij een panorama vanaf de Belvedere, vlakbij het huidige Museum Het Valkhof. Deze spectaculaire vier meter lange aquarel is eenmalig te zien in een cirkelvormige opstelling. Ook van de prenten zijn bijzondere exemplaren te bewonderen.

Nijmegen vroeger en nu

De optische illusie was populair in de negentiende eeuw. Otto Howen tekende in 1833 twee panorama’s vanaf het Valkhofpark. Tot een cilinder gebogen werden ze in een soort kijktoestel bekeken. Veel later, in 1957, maakte Wim Bunge een reeks dia’s vanaf de Stevenstoren. Voor de tentoonstelling zijn van vijf van deze historische opnamen afdrukken gemaakt. In 2005 bleek de tijdelijke donjon een prachtig standpunt voor een panorama videoclip.

Vanaf de overkant

Ook gezichten op Nijmegen vanaf de overkant van de rivier, waarop het hele Waalfront is afgebeeld, worden panorama’s genoemd. Het meest uitvoerige daarvan is de twee meter lange litho door Pieter Caspar Christ van omstreeks 1850. De bezoeker kan dit panorama vergelijken met een nog groter gefotografeerd gezicht op de stad uit 2010.

Lustrum Numaga

De tentoonstelling wordt georganiseerd bij de viering van het 60-jarig bestaan van de Historische Vereniging Numaga. Het thema van het lustrum is Nijmegen rondom – rondom Nijmegen. Het overzicht van panorama’s uit verschillende periodes sluit daar prachtig bij aan.