Museum information
In samenwerking met het Metropolitan Museum in New York organiseert Museum Boijmans Van Beuningen in 2001 een grote overzichtstentoonstelling van tekeningen en grafiek van Pieter Bruegel de Oude. Behalve schilder was Pieter Bruegel de Oude (ca.1525-Brussel 1569) ook een meesterlijk tekenaar. Van de achtenzestig tekeningen die van hem bewaard gebleven zijn, zullen ruim vijftig in Museum Boijmans Van Beuningen getoond worden. Daarnaast wordt aandacht besteed aan zijn grafisch werk aan de hand van een veertigtal prenten. De tekeningen en prenten komen uit de collecties van musea in Europa en Amerika alsmede uit diverse particuliere verzamelingen. Gezien de zeldzaamheid en kwetsbaarheid van dit werk op papier is een tentoonstelling van een dergelijke omvang een uitzonderlijke gebeurtenis.
Aan de tekeningen van Pieter Bruegel de Oude is voor de laatste keer in 1975 in Berlijn een groot overzicht gewijd. Sindsdien is door wetenschappelijk onderzoek de kennis over zijn oeuvre aan tekeningen en grafiek aanzienlijk verbeterd. Dat betekent onder meer dat een groot aantal tekeningen niet langer aan hem wordt toegeschreven. De tentoonstelling in Rotterdam en New York geeft voor het eerst een beeld van het opgeschoonde oeuvre. Een aantal van deze bladen wordt echter wel getoond onder meer om te laten zien hoe het beeld van Bruegel de Oude als tekenaar/ontwerper steeds helderder is geworden.
Naast de tentoonstelling van Bruegel tekeningen en grafiek is er een drietal ‘dossier’tentoonstellingen ~ kleine, vooral educatief bedoelde presentaties ~ waarmee enkele facetten nader worden uitgelicht. Het betreft de Meester van Kleine Landschappen (een kunstenaar uit de omgeving van Breugel die grondlegger is geweest van het Nederlandse dorps- en plattelandsgezicht en van wie de meeste ooit aan Bruegel toegeschreven tekeningen afkomstig blijken te zijn); de im-en export van kunstwerken (met name de productie van grafiek) in Antwerpen en Brussel in de zestiende eeuw en tenslotte het intellectuele klimaat in deze steden in de periode tussen 1550 en 1585. Het gaat daarbij met name over het humanisme in Bruegels werk toegespitst op aspecten als religieuze tolerantie, de relatie stad en land, de verhoudingen tussen de verschillende sociale groepen en de functie van satire en spot. Met deze onderwerpen sluit de tentoonstelling aan op de thematiek van Rotterdam Culturele Hoofdstad 2001en loopt vooruit op de expositie van schilderijen van Hieronymus Bosch die later dat jaar in het kader van Rotterdam 2001 in Museum Boijmans Van Beuningen plaatsvindt. Pieter Bruegel de Oude, Meestertekenaar en Humanist zal na Rotterdam alleen nog te zien zijn in het Metropolitan Museum in New York. Bij de tentoonstelling verschijnt een Engelstalige wetenschappelijke catalogus alsmede een Nederlandse uitgave die op een breder publiek gericht is.
Museum Boijmans Van Beuningen is het enige Nederlandse museum met werk van Pieter Bruegel de Oude in de collectie. Behalve acht tekeningen en een tiental prenten maakt ook Breugels wereldberoemde schilderij De toren van Babel deel uit van de collectie. Dit schilderij krijgt op de tentoonstelling een ere-plaats.
Publication
Pieter Bruegel de Oude, meestertekenaar
Manfred Sellink
Catalogue of an exhibition held in 2001 in Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) and New York (Metropolitan Museum of Art)
103 pp.
Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen and NAi Uitgevers) 2001
ISBN 90-5662-213-7 (hardbound)
Related event
Symposium Pieter Bruegel, meestertekenaar, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen)