CODART, Dutch and Flemish art in museums worldwide

Terug op Solder: de vijf passiescènes van Adriaen van de Velde (1636-1672)

Back in the Attic: five passion scenes by Adriaen van de Velde (1636-1672) Exhibition: 12 April - 17 June 2007

Adriaen van de Velde, Christ in the Garden of Gethsemane. Amsterdam, Augustinuskerk

Adriaen van de Velde, Christ in the Garden of Gethsemane, 1664
Amsterdam, Augustinuskerk

From the museum website

Five panels containing scenes from the passion of Christ will be on view in Museum Our Lord in the Attic from 12 April to 17 June 2007. The passion series were made in the 17th century for the attic church by the Amsterdam painter Adriaen van de Velde. Later, they were moved to an Augustine church in the north of Amsterdam, were they still are today. For the exhibition, they’ve been moved to their original location.

Terug op Solder

In 1664 gaf de rijke Amsterdamse Sybilla Fontein (..-1687) opdracht aan de schilder Adriaen van de Velde om een passieserie te maken voor de kerk van Ons’ Lieve Heer op Solder. Sybilla schonk de serie aan de Augustijner priester Petrus Parmentier (1602-1681), de eerste priester van de schuilkerk.
Toen Parmentier in 1670 naar een andere Amsterdamse kerk vertrok, nam hij de vijf schilderijen mee. De werken bleven in Augustijner bezit en hangen sinds 1976 in de Augustinuskerk in Amsterdam-Noord. Slechts één keer is de passieserie kort terug geweest op Solder, maar sinds 1670 waren de schilderijen nooit in zo volle glorie op hun originele locatie te zien.

De Passie en de mis

De voorstellingen op de panelen hebben een relatie met de mis: elke handeling van de priester voor en na de wijding van de hostie is verbonden met een gebeurtenis uit de Passie, de lijdensweg van Christus. Daarmee symboliseert de mis herhaling van de offerdood van Christus.

Het gebruik van de schilderijen

De schilderijen van Van de Velde hebben tot en met de paasdagen in de Augustinuskerk in Amsterdam-Noord gehangen. Daar maakten ze deel uit van de mis op Goede Vrijdag. Direct na Pasen kreeg Museum Ons’ Lieve Heer op Solder de werken in bruikleen, voor een periode van twee maanden. Ze zijn terug op Solder, in de kerk die nu museum is.