CODART, Dutch and Flemish art in museums worldwide

Thuis in de Bijbel: oude meesters, grote verhalen

At home in the bible: old masters, great histories Exhibition: 8 February - 10 August 2014

Paintings by artists such as Pieter Aertsen, Jan Steen and Ferdinand Bol show the inspiration artists drew from the bible, and how they placed biblical figgures and stories in their own, Dutch, environment.

From the museum website, 29 January 2014

In samenwerking met het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) wordt de tentoonstelling Thuis in de Bijbel. Oude meesters, grote verhalen gepresenteerd. Het NBG en Museum Catharijneconvent zetten zich samen in om het rijke erfgoed van de grote verhalen door te geven.

Grote verhalen in de Lage Landen

Thuis in de Bijbel laat zien hoe bijbelse verhalen ingebed zijn in de kunst en cultuur van de Lage Landen. Als geen ander gebruiken kunstenaars als Jan Steen en Pieter Aertsen hun vertrouwde omgeving voor het weergeven van deze grote verhalen. De tentoonstelling brengt een unieke combinatie van prachtige bijbelverhalen verbeeld in een alledaags decor, zoals de Verloren Zoon in een eigentijdse kroeg, de Emmaüsgangers op reis door een Hollands landschap en Jezus op bezoek bij Marta en Maria in een zeventiende-eeuwse keuken.

Hollands decor

Kunstenaars uit de Lage Landen gebruiken in de zestiende en zeventiende eeuw als geen ander de eigen omgeving als decor voor het weergeven van bijbelse geschiedenissen. De Hollandse en Vlaamse meesters schilderen ‘naer het leven’. Bekende geschiedenissen spelen zich niet af in verre warme streken, maar in gewone dorpen en steden in de Lage Landen, herkenbaar voor de toeschouwer. Kerken, kroegen en keukens vormen het decor voor bekende bijbelse figuren als Jakob en Esau of Lazarus. Behalve een verbeelding van de bijbelse geschiedenissen geven deze schilderijen ook een indruk van de rijkdom en pracht, maar ook de grofheid en armoede, van het leven in de Nederlanden.

De Bijbel dichtbij

Abraham en Sara, Isaak en Rebekka, Jozef en zijn jaloerse broers, het zijn geschiedenissen vol romantiek, spanning en emotie. Mensen omringen zich graag met deze verhalen. Bijbelse helden en heldinnen fungeren vaak als voorbeeld. Daarom komen zij niet alleen voor in spectaculair geïllustreerde bijbels en op kostbare schilderijen, maar ook op gebruiksvoorwerpen. Tabaksdozen, wiegen, kasten: de verhalen uit de bijbel zijn altijd dicht bij mensen. Zelfs in portretten: opdrachtgevers laten zich portretteren als bijbelfiguur, soms ook in hun eigen woonplaats. Zo spelen niet alleen de Lage Landen, maar ook de inwoners ervan een rol in weergaven van bijbelverhalen, mensen zijn letterlijk ‘thuis in de Bijbel’.