Location
Temporary exhibition locale
Dordrechts Museum aan de Haven
Nieuwe Haven 26
NL-3311 AP Dordrecht
Zuid-Holland
T +31 78 648 2148
On June 15, 2008 it will be 150 years since the death at his home outside Paris of the Dordrecht artist Ary Scheffer (1795-1858). To mark the occasion, the Dordrechts Museum, which owns the artist’s studio estate, is mounting a show of his most impressive drawings, in connection with a restoration campaign.
From the museum website
Dit jaar, op 15 juni, is het precies anderhalve eeuw geleden dat Ary Scheffer in zijn buitenverblijf in de nabijheid van Parijs overleed. Het Dordrechts Museum herdenkt de tijdens zijn leven beroemde Romantische kunstenaar met een tentoonstelling van zijn mooiste en meest indrukwekkende tekeningen: van vluchtige studies en rake schetsen tot krachtige, meer uitgewerkte tekeningen. Ze geven een uniek beeld van de werkwijze van de in Dordrecht geboren kunstenaar. In zijn tekeningen is Scheffer, worstelend met houdingen en compositie, vaak op persoonlijke wijze te volgen bij de totstandkoming van zijn belangrijkste werken. Vele recent gerestaureerde en niet eerder getoonde schetsen laten de hoge kwaliteit en reikwijdte van Scheffer als tekenaar zien.
Het Dordrechts Museum bezit de ateliernalatenschap van Ary Scheffer en daarmee de grootste collectie van zijn werk ter wereld. Tekeningen vormen hiervan een belangrijk deel, maar door de kwetsbaarheid worden deze slechts zelden getoond. In voorbereiding op het Schefferjaar en de tentoonstelling van tekeningen is een groot project gestart waarbij alle werken van Scheffer op papier niet alleen in de computer worden ingevoerd, maar ook beter geconserveerd en indien nodig gerestaureerd worden.
Press release from the museum website, accessed 16 July 2008
Unieke kijk op werkwijze Ary Scheffer: nooit vertoonde tekeningen en schetsen in tijdelijk museum Nieuwe Haven
DORDRECHT – In twee kleine zalen van het tijdelijke Dordrechts Museum aan de haven is een tentoonstelling te zien die letterlijk nog nooit is vertoond. Met behulp van tekeningen en schetsen wordt een beeld gegeven van de totstandkoming van de schilderijen van de beroemde Dordtse kunstenaar Ary Scheffer (1795-1858).
Met inkt, krijt, potlood of houtskool zette de romantische schilder virtuoos figuren neer, maakte rake voorstudies en tekende vage, wild aandoende taferelen die later uitgewerkt zouden worden in zijn beroemde schilderijen. Bijna vijfhonderd tekeningen, aquarellen en schetsen bleven na zijn dood, dit jaar precies 150 jaar geleden, achter in zijn atelier. In 1899 schonk zijn dochter Cornelia Marjolin-Scheffer deze ateliernalatenschap aan de Vereniging Dordrechts Museum. Daardoor bezit het Dordrechts Museum een bijzondere collectie die een prachtige inkijk geeft in de werkwijze van de schilder.
In zijn tekeningen zie je de echte, bevlogen, romantische kunstenaar die Scheffer was. Op deze manier volg je het hele voorbereidende proces naar het schilderij toe en je voelt de worsteling van de kunstenaar. Via de schetsen zie je hem als het ware aan het werkâ, legt conservator Sander Paarlberg van het Dordrechts Museum uit.
Dat is bijvoorbeeld goed te zien in de tekeningen die hij als voorstudie maakte voor âDe verzoeking van Christusâ uit 1849, het 3,5 meter hoge schilderij dat in het Louvre hangt. Het toont de duivel die Christus de wereldse rijkdom aanbiedt. Voor het hoofd van de duivel maakte Scheffer een voorstudie van een man met wilde haren en een woeste blik. ,,Dit is een van de mooiste tekeningen die we hebbenâ, stelt Paarlberg. ,,Veel krachtiger dan zijn schilderijen.â Samen met een andere voorstudie hangt âDe kop van satanâ naast een kleine herhaling van het schilderij die Scheffer speciaal maakte voor de Dordtse bankier en kunstverzamelaar Herman de Kat.
Een bijzondere aquarel is Polonia, waarin Scheffer een Russische kozak afbeeldt die de Poolse stedenmaagd onderdrukt. Paarlberg: ,,Van Polonia is nooit een schilderij gemaakt. Het is een soort allegorie van de Poolse vrijheidsstrijd in 1830 en 1831 en zegt veel over het politieke engagement van Scheffer. Net als andere liberalen in Europa schaarde hij zich achter de Polen. Scheffer was zelf ook een goede ruiter en heeft zelfs gevochten in Franse revoluties.â
De Griekse onafhankelijkheidsoorlog inspireerde hem tot het schilderij âDe vrouwen van Souliâ, over een groep Griekse vrouwen die zich met hun kinderen in een afgrond stortten om niet in handen van de oprukkende Turken te vallen. Het levensgrote schilderij heeft een ereplaats in het Louvre, maar aan de Nieuwe Haven hangt een vlotte kleine herhaling. Daarnaast hangen de voorstudies van vrouwenfiguren. ,,Je ziet dat Scheffer steeds aan het zoeken is naar goede houdingen en mooie manieren van uitbeelden. Een tekening is zelfs in waterverf opgezet, alleen om de lichtval te testenâ, aldus Paarlberg.
De tentoonstelling toont 25 tekeningen, aquarellen en schetsen uit de ateliernalatenschap, aangevuld met verschillende schilderijen. Omdat ze zo kwetsbaar zijn worden de werken op papier zelden tentoongesteld, maar vanwege het Schefferjaar zijn ze gerestaureerd en geconserveerd.
Aan de schouw hangt het zelfportret dat Scheffer op 23 april 1838 voor de verjaardag van zijn moeder schilderde. âVoor moederâ, staat er onderin de hoek. ,,We vonden dit wel toepasselijkâ, zegt Paarlberg, ,,omdat hij op dit schilderij met zijn tekenmap in zijn hand zit.â
De tentoonstelling âTUSSENSTOP/07 Schetsen van Schefferâ is tot en met 7 december 2008, van dinsdag tot en met zondag van 11.00 tot 17.00 uur te bezichtigen. De toegang is gratis.