CODART, Dutch and Flemish art in museums worldwide

Monumental work by Allart van Everdingen on long term loan to Stedelijk Museum Alkmaar

From the museum press release, 3 December 2013

The Stedelijk Museum Alkmaar has received the impressive View of Alkmaar by Allart van Everdingen on long-term loan from the Fiondation Custodia in Paris for five years. The painting is now on view in the permanent presentation The Golden Age of Alkmaar. Van Everdingen painted this cityscape in the late 1660’s.

In 1948, the Paris-based Dutch collector Frits Lugt bought the painting, bringing it to his home, the Hôtel Turgot in Paris, where the Fondation Cusodia (the foundation that hastaken care of Lugt’s collection since his death in 1970)  is still housed today. The Fondation itself took the initiative for this loan to Alkmaar, in recognition and out of respect of the museum’s recent activities and because the painting is a key work in the historical depiction of the city. Both the frame and the painting have recently been restored.


Stedelijk Museum Alkmaar heeft het indrukwekkende ‘Gezicht op Alkmaar met boten op het Zeglis’ van Allart van Everdingen (1621-1675) voor een periode van vijf jaar in bruikleen gekregen van de Fondation Custodia (Collectie Frits Lugt) te Parijs. Het schilderij is te zien in de vaste presentatie ‘De Gouden Eeuw van Alkmaar’.

Van Everdingen schilderde dit ‘Gezicht op Alkmaar’ in de late jaren zestig van de 17e eeuw als hommage aan zijn geboortestad. De in Parijs woonachtige Nederlandse verzamelaar Frits Lugt kocht het in 1948. Decennialang hing het in zijn huis en in Hôtel Turgot in Parijs, waar de Fondation Custodia is gevestigd en waar de collectie van Frits Lugt wordt bewaard en opengesteld voor publiek. De Fondation nam zelf het initiatief tot het bruikleen aan Alkmaar, ‘uit waardering en respect voor wat er in Stedelijk Museum Alkmaar gebeurt de laatste jaren en omdat het een sleutelstuk is in de uitbeelding van de stad’, aldus directeur Ger Luijten.
‘Schilderij en lijst zijn onlangs gerestaureerd zodat het door Van Everdingen opgeroepen atmosferische effect optimaal tot zijn recht komt.’

Schilderende broers

Allart van Everdingen werd in 1621 geboren als derde zoon uit het tweede huwelijk van de Alkmaarse notaris Pieter Cornelisz van Everdingen. Allart én zijn oudste broer Caesar van Everdingen (1616/1617-1678) werden opgeleid tot kunstenaar, maar gingen artistiek totaal verschillende wegen. Caesar richtte zich op figuurstukken, maakte uitsluitend schilderijen en werkte voornamelijk in opdracht. Allart produceerde naast olieverven ook prenten, tekeningen en aquarellen, meest zeegezichten en Scandinavische landschappen, die veelal via de vrije markt verkocht werden.

Alkmaar vanaf het Zeglis

Gezien Allarts voorkeur voor zeegezichten is het niet verbazend dat hij Alkmaar vanaf het Zeglis schilderde, met een boot prominent op de voorgrond. De fiere mast, die scherp afsteekt tegen de oer-Hollandse wolkenlucht, vestigt de aandacht op een aantal andere verticale elementen in het panorama: de molens op het middenplan, de torens van de Grote Kerk en de Waag op de achtergrond. Alkmaar op zijn best – een trotse, welvarende handelsstad, gonzend van bedrijvigheid.

Het gezicht op Alkmaar heeft een prominente plaats gekregen in de vaste presentatie ‘De Gouden Eeuw van Alkmaar’. Het vormt daar een welkome aanvulling op de ‘Van Everdingen-hoek’, waar reeds zeven schilderijen van Caesar en twee van Allart hangen. In 2016 zal het stadsgezicht opgenomen worden in de tentoonstelling rond Caesar en Allart van Everdingen die Stedelijk Museum Alkmaar momenteel voorbereidt.